مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان GANRRC
بذر و نهال سالم، اصیل و با کیفیت سنگ زیر بنای تولید و توسعه کشاورزی و عاملی تعیین کننده برای بهره وری مناسب ومطلوب ازمنابع تولید و نیل به امنیت غذایی و استقلال اقتصادی کشور می باشد.دستیابی زارعان و بهره وران به بذر و نهال سالم و با کیفیت باعث افزایش محصول خواهد شد. همچنین با ساماندهی علمی و حقوقی در امورکنترل و گواهی بذر و نهال می توان به کمیت و کیفیت بهتر محصولات زراعی و باغی دست یافت. امروزه حفاظت از منافع ملی، ساماندهی امر کنترل و گواهی بذر و نهال، حفظ حقوق مالکیت معنوی به نژادگران، شناسایی و ثبت ارقام جدید و تراریخته گیاهی، کنترل و نظارت بر امور بذر و نهال کشور از وظایف اصلی تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال می باشد.
تهیه هسته اولیه بذر:
هسته اولیه بذر در ایستگاههای تحقیقاتی مراکز استا ن ها و توسط محققین و کارشناسان زیر نظر مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذرطی مراحل مختلف وروشهای متفاوت طی چند سال انجام می گیرد. در این روند تمامی فاکتور های مفید برای یک بذر مد نظر قرار گرفته تا بتواند در شرایط آب و هوایی منطقه با پتانسیل بالایی پاسخ گو باشد. لذا پس از اطمینان از ثابت بودن درجه خلوص ژنتیکی، مقاومت به امراض خشکی، ورس، سازگاری با آب و هوا، راندمان محصول در هکتار، در مناطق مختلف استان با استفاده از آزمایشات C-test کشت شده و پس از نتیجه گیری مثبت جهت نامگذاری به مؤسسه مادر تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور ارسال می گردد. پس از نامگذاری، هسته اولیه بذر که مقدار آن نیز کم بوده، جهت تکثیر در اختیار واحد کنترل و گواهی بذر قرار می گیرد.
وظیفه واحد کنترل و گواهی بذر و نهال:
واحد کنترل و گواهی بذر موظف بوده بذر سوپر الیت را تکثیر نموده و به سطح انبوه برساند. برای رسیدن به هدف، نیاز به کشت طبقات مختلف بذری ذیل می باشد که عبارتند از :
۱- بذر سوپر الیت ۲- بذر الیت (مادری) و ۳- بذر گواهی شده.
برای تهیه بذر در هر طبقه پس از انتخاب پیمانکار بذر در ۳ مرحله زمانی کاشت، داشت و برداشت بازدید بعمل می آید.تمامی عملیات از جمله سطح زیر کشت، میزان بذر در هکتار، تاریخ کاشت ، استفاده از کودهای متفاوت و… ، تا زمان برداشت تحت کنترل بوده و علاوه بر ثبت، توصیه و دستورات لازم نیز داده می شود. در تمام مدت رشد محصول، نمونه های مورد نیاز اخذ و جمع آوری می گردند.
در هنگام خرید بذر، با هماهنگی قبلی کارکنان آزمایشگاه تجزیه بذر واحد ثبت و گواهی بذر و نهال در مراکز خرید مستقر و از محموله های بذری تحویلی پیمانکاران و کشاورزان نمونه تهیه تا پس از تجزیه آزمایشگاهی و تعیین درصد(خلوص، افت مفید و غیر مفید، سایر ارقام، علف های هرز سایر محصولات) در صورت دارا بودن استانداردهای لازم، اجازه تخلیه بذر صادر و نسبت به بوجاری آنها اقدام می گردد. لذا نظارت کامل بر عملیات بوجاری در تمام مدت توسط پرسنل واحد ثبت و گواهی بذر ونهال و همراه با نمونه گیری از عملکرد بوجارها جهت تعیین درصد خلوص در هر یک ساعت یکبار الزامی است. بذرهای بوجاری شده در کیسه های مخصوص شرکت خدمات حمایتی ریخته و ۲ عدد اتیکت های مخصوص ( که حاوی مشخصات بذر از نظر: رقم، طبقه، سال تولید، محل تولید، وزن، نام و دز سم بوده) برای هر طبقه از بذر نصب می شود. رنگ اتیکت استاندارد و نصب شده بر روی کیسه های بذر مشخص کننده نوع طبقه بذر می باشد.
هر سال نمونه هایی حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار تن از بذور تکثیری منطقه در آزمایشگاه تجزیه بذر مرکز مورد آزمایش قرارگرفته و از هرپارت ۲ نمونه به آزمایشگاه ارسال می گردد. که یک نمونه آن جهت عملیات آزمایشگاهی (نمونه کاری) و نمونه دیگر در اطاق رزرو (نمونه اطمینان) نگهداری می شود، روی هر نمونه کلیه مشخصات مربوط به پارت بذر نوشته می شود.
عملیات آزمایشگاهی عبارتند از:
تعیین درصد رطوبت، خلوص، قوه نامیه، وزن هزاردانه، وزن هکتولیتر،تعیین درصد قوه نامیه فوری در صورت لزوم با نمک تترازولیوم، شکستن خواب بذر بوسیله سرما وگرما دادن به بذر با محلول های شیمیایی.
سایر فعالیت های آزمایشگاه تجزیه بذر:
۱- جمع آوری و تهیه کلکسیون ارقام مختلف بذر.
۲- جمع آوری نمونه های بذور علف هرز در منطقه.
۳- آزمایش با محلول نمک تترازولیوم و شناسایی قسمت های زنده بذرجهت تعیین درصد قوه نامیه.
۴- تعیین وزن هزار دانه.
۵- تعیین وزن هکتولیتر.
۶- آموزش کارشناسان و تکنسین جدیدالاستخدام و دانشجویان رشته های کشاورزی .
هسته اولیه بذر در ایستگاههای تحقیقاتی مراکز استا ن ها و توسط محققین و کارشناسان زیر نظر مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذرطی مراحل مختلف وروشهای متفاوت طی چند سال انجام می گیرد. در این روند تمامی فاکتور های مفید برای یک بذر مد نظر قرار گرفته تا بتواند در شرایط آب و هوایی منطقه با پتانسیل بالایی پاسخ گو باشد. لذا پس از اطمینان از ثابت بودن درجه خلوص ژنتیکی، مقاومت به امراض خشکی، ورس، سازگاری با آب و هوا، راندمان محصول در هکتار، در مناطق مختلف استان با استفاده از آزمایشات C-test کشت شده و پس از نتیجه گیری مثبت جهت نامگذاری به مؤسسه مادر تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور ارسال می گردد. پس از نامگذاری، هسته اولیه بذر که مقدار آن نیز کم بوده، جهت تکثیر در اختیار واحد کنترل و گواهی بذر قرار می گیرد.
وظیفه واحد کنترل و گواهی بذر و نهال:
واحد کنترل و گواهی بذر موظف بوده بذر سوپر الیت را تکثیر نموده و به سطح انبوه برساند. برای رسیدن به هدف، نیاز به کشت طبقات مختلف بذری ذیل می باشد که عبارتند از :
۱- بذر سوپر الیت ۲- بذر الیت (مادری) و ۳- بذر گواهی شده.
برای تهیه بذر در هر طبقه پس از انتخاب پیمانکار بذر در ۳ مرحله زمانی کاشت، داشت و برداشت بازدید بعمل می آید.تمامی عملیات از جمله سطح زیر کشت، میزان بذر در هکتار، تاریخ کاشت ، استفاده از کودهای متفاوت و… ، تا زمان برداشت تحت کنترل بوده و علاوه بر ثبت، توصیه و دستورات لازم نیز داده می شود. در تمام مدت رشد محصول، نمونه های مورد نیاز اخذ و جمع آوری می گردند.
در هنگام خرید بذر، با هماهنگی قبلی کارکنان آزمایشگاه تجزیه بذر واحد ثبت و گواهی بذر و نهال در مراکز خرید مستقر و از محموله های بذری تحویلی پیمانکاران و کشاورزان نمونه تهیه تا پس از تجزیه آزمایشگاهی و تعیین درصد(خلوص، افت مفید و غیر مفید، سایر ارقام، علف های هرز سایر محصولات) در صورت دارا بودن استانداردهای لازم، اجازه تخلیه بذر صادر و نسبت به بوجاری آنها اقدام می گردد. لذا نظارت کامل بر عملیات بوجاری در تمام مدت توسط پرسنل واحد ثبت و گواهی بذر ونهال و همراه با نمونه گیری از عملکرد بوجارها جهت تعیین درصد خلوص در هر یک ساعت یکبار الزامی است. بذرهای بوجاری شده در کیسه های مخصوص شرکت خدمات حمایتی ریخته و ۲ عدد اتیکت های مخصوص ( که حاوی مشخصات بذر از نظر: رقم، طبقه، سال تولید، محل تولید، وزن، نام و دز سم بوده) برای هر طبقه از بذر نصب می شود. رنگ اتیکت استاندارد و نصب شده بر روی کیسه های بذر مشخص کننده نوع طبقه بذر می باشد.
هر سال نمونه هایی حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار تن از بذور تکثیری منطقه در آزمایشگاه تجزیه بذر مرکز مورد آزمایش قرارگرفته و از هرپارت ۲ نمونه به آزمایشگاه ارسال می گردد. که یک نمونه آن جهت عملیات آزمایشگاهی (نمونه کاری) و نمونه دیگر در اطاق رزرو (نمونه اطمینان) نگهداری می شود، روی هر نمونه کلیه مشخصات مربوط به پارت بذر نوشته می شود.
عملیات آزمایشگاهی عبارتند از:
تعیین درصد رطوبت، خلوص، قوه نامیه، وزن هزاردانه، وزن هکتولیتر،تعیین درصد قوه نامیه فوری در صورت لزوم با نمک تترازولیوم، شکستن خواب بذر بوسیله سرما وگرما دادن به بذر با محلول های شیمیایی.
سایر فعالیت های آزمایشگاه تجزیه بذر:
۱- جمع آوری و تهیه کلکسیون ارقام مختلف بذر.
۲- جمع آوری نمونه های بذور علف هرز در منطقه.
۳- آزمایش با محلول نمک تترازولیوم و شناسایی قسمت های زنده بذرجهت تعیین درصد قوه نامیه.
۴- تعیین وزن هزار دانه.
۵- تعیین وزن هکتولیتر.
۶- آموزش کارشناسان و تکنسین جدیدالاستخدام و دانشجویان رشته های کشاورزی .
فعالیت های عمده این واحد بر روی نهال با توجه به نوپا بودن این فعالیت در کشور شامل:
همکاری نزدیک با سازمان جهاد کشاورزی استان،مدیریت باغبانی، شرکت فعال در جلسات کمیته فنی نهال استان جهت نظام مند کردن احداث نهالستان و تولید نهال مثمر و غیرمثمر در فضاهای گلخانه ای و فضای آزاد، بازدید از فضاهای گلخانه ای آزاد، انجام بازدیدهای لازم از نهالستان ها و نهال های تولید ی بر اساس استانداردهای موجود تولید نهال و درخواست شناسه های نهال، ارائه شناسه های نهال به تولیدکنندگان دارای مجوز تولید نهال جهت نصب بر روی نهال های تولیدی مطابق با استانداردها و……
همکاری نزدیک با سازمان جهاد کشاورزی استان،مدیریت باغبانی، شرکت فعال در جلسات کمیته فنی نهال استان جهت نظام مند کردن احداث نهالستان و تولید نهال مثمر و غیرمثمر در فضاهای گلخانه ای و فضای آزاد، بازدید از فضاهای گلخانه ای آزاد، انجام بازدیدهای لازم از نهالستان ها و نهال های تولید ی بر اساس استانداردهای موجود تولید نهال و درخواست شناسه های نهال، ارائه شناسه های نهال به تولیدکنندگان دارای مجوز تولید نهال جهت نصب بر روی نهال های تولیدی مطابق با استانداردها و……