مصاحبه دکتر غلامرضا رهبر و مهندس محمدعلی صلبی پژوهشگران بخش های خاک و آب و حقاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در روزنامه خراسان انعکاس مناسبی داشت.
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در این راستا روزنامه سراسری خراسان مورخ دوشنبه ۱۳۹۴/۰۵/۲۶ شماره انتشار ۱۹۰۴۵ در گزارشی، بخشی از سخنان ایشان را این گونه تشریح نمود:
وضعیت بحرانی تالاب بین المللی آلاگل؛
نبض آلاگل، کند میزند
فریده ستایشگر- حال و روز بزرگترین تالاب بین المللی گلستان اصلاً خوب نیست و زندگی زیستمندان این تالاب مدتهاست به خطر افتاده، هرچند گفته می شود پایش دقیقی بر روی وضعیت تالاب آلاگل صورت نگرفته اما آنچه که واضح بوده، وضعیت بحرانی و بغرنج این تالاب است که به دلیل ضعف مدیریت منابع آب به این وضعیت دچار شده و خشکسالی نیز این شرایط را تشدید کرده است. یکی از محققان استان که چند روز قبل بازدیدی از این تالاب داشته در تشریح وضعیت این تالاب به خراسان گفت: آنچه که می توان اعلام کرد، وضعیت بحرانی این تالاب بین المللی است. کل حجم آبگیری این تالاب که تقریباً ۷۴ میلیون مترمکعب بوده که ۶ میلیون مترمکعب آن حقابه زیستی این تالاب است که متأسفانه در حال حاضر ۵/۱ درصد کل حجم تالاب، آبگیری شده است.محمدعلی صلبی یکی از عمده ترین مسائل در حوزه این تالاب را ضعف مدیریت منابع آبی برشمرد و افزود: شرایط اقلیمی در کشور موجب خشک شدن خیلی از سدها، آببندان ها و تالاب ها شده اما مهم ترین مسئله در این حوزه ضعف مدیریت منابع آب است. علاوه براین نقشه درستی از مخزن تالاب در دست نیست و الان نمی دانیم که چه میزان از حجم مخزن دارای رسوب است.
وی به برداشت های غیرمجاز از تالاب ها هم اشاره کرد و گفت: آب این تالاب از طریق رودخانه اترک تأمین می شود و اترک هم رژیمی سیلابی دارد، قطعاً نمی توانیم منتظر بارندگی و وقوع سیلاب بمانیم و به داده های هواشناسی دلخوش کنیم. باید فکری برای برداشت های غیرمجاز و حتی مجاز از این تالاب داشته باشیم و آن را مدیریت کنیم.
عضو هیئت علمی مرکزآموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هم با بیان این که اگر وضعیت این تالاب مدیریت نشود، وارد فهرست مونترو ( تالاب های تخریب شده ) می شود، به خراسان گفت: عوامل متعددی در به وجود آمدن این وضعیت نقش دارند که از آن جمله می توان به ساخت سدها در بالادست اشاره کرد. اخیراً هم صحبت از ساخت سدی در این منطقه است که نه تنها نمی تواند در کنترل روانآبها اثرگذار باشد، بلکه به یک مخزن رسوب و تبخیر تبدیل می شود.
دکتر غلامرضا رهبر با بیان این که وضعیت به وجود آمده، نتیجه صرفاً خشکسالی نیست، اظهار کرد: آنچه که رخ داده، ساخته و پرداخته دست مسئولان است، مدیریت نامناسب توزیع آب این شرایط را به وجود آورده است.
وی نسبت به عواقب خشک شدن این تالاب هم هشدار داد و تصریح کرد: تالاب های گلستان نقش موثری در تعدیل آب و هوا و معیشت مردم و تغذیه سفره های آب زیرزمینی و … داشته و دارد و در صورتی که خشک شود نه تنها کانون تولید ریزگرد خواهد بود، بلکه به منبع تولید ریز نمک هم تبدیل می شود و دودش به چشم همه مردم خواهد رفت.معاون اداره پایش و نظارت محیط زیست استان با بیان اینکه حداقل ۵۰۰ هکتار از سطح تالاب آلاگل نیاز به آبگیری دارد، خاطرنشان کرد: حجم تالاب برای ما مهم نیست، مهم سطح موردنظر تالاب است که در مورد آلاگل باید حداقل ۵۰۰ هکتار آن آب داشته باشد اما این سطح ۲۰۰ تا ۳۵۰ هکتار است و این موضوع می تواند مشکلات زیادی را به بار بیاورد.
سیدمحسن حسینی با بیان این که سیلابی که طی ۱۰ هفته گذشته در منطقه رخ داده، جان زیستمندان این تالاب را کمی نجات داده است، خاطرنشان کرد: آبگیری اخیر تالاب حیات زیستمندان را کمی نجات داده و به دادمان رسیده اما بازهم وضعیت بحرانی است. وی با بیان این که مدیریت تالاب آلاگل در اختیار آب منطقه ای استان است، تصریح کرد: کانال هایی برای آبگیری آلاگل وجود دارد که انباشته از رسوبات شده و نیاز است که آب منطقه ای نسبت به لایروبی این ۷۰۰ متر اقدام کند. وجود این رسوبات در زمان وقوع سیلاب، امکان ورود آب به تالاب را نمی دهد.به عقیده وی، تغییر کاربری اراضی در پایین دست طی سال های گذشته و آبزی پروری در این مناطق، موجب شده تا به محض اینکه آب وارد تالاب می شود، متقاضی زیادی برای دریافت آب وجود دارد.وی به پایش هوایی تالاب به عنوان یکی از جدیدترین اقدامات در حوزه آلاگل اشاره کرد و گفت: قرار است پایش هوایی تالاب از طریق پهپاد صورت گیرد و از اراضی پیرامونی تصاویری تهیه شود تا بتوانیم در بلندمدت با در کنار هم قرار دادن این تصاویر، مستندسازی کنیم. با این حال آنچه که روشن و واضح است، حال بد این تالاب و سایر تالاب های بین المللی کشور است که ممکن است در صورت تداوم شرایط خشکسالی و پرداخت نشدن حقابه اکولوژیکی آن وارد فهرست قرمز شود.