انتشار دسـتاورد همکاران مرکز تحقیقات و آموزش گلستان تحت عنوان تغییر روش کشت و آبیاری برنج برای تعدیل کم­آبی و افزایش بهره وری آب در  استان گلستان در فصلنامه اثربخشی بازتاب سازمان تات

دسـتاورد ” تغییر روش کشت و آبیاری برنج برای تعدیل کم ­آبی و افزایش بهره وری آب در استان گلستان“، که به همت آقایان دکتر علیرضا کیانی، دکتر نورمحمد آبیار، دکتر افشین مساوات از اعضاء هیات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان و دکتر محمدرضا یزدانی از موسسه تحقیقات برنج کشور در فصلنامه اثربخشی بازتاب تات منتشر شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در آخرین شماره فصلنامه اثربخشی بازتاب تات سازمان در سال ۹۹ (شماره ۱۰ زمستان ۹۹)، که در آن دسـتاوردهای ارزشمند محققان مجموعه سـازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سطح کشور منتشر و جهت اطلاع در دسترس جایگاه تصمیم ساز و تصمیم گیر کشور قرار میگیرد، دستاورد “تغییر روش کشت و آبیاری برنج برای تعدیل کم­آبی و افزایش بهره وری آب در  استان گلستان” حاصل چند سال تلاش همکاران اشاره شده می باشد در این مجموعه معرفی شده است.

  در این مقاله نویسندگان لزوم ارایه راه حلی منطقی برای کاهش مصرف آب در اراضی شالیکاری استان که هر ساله سطح زیرکشت آن در حال افزایش است، بطوریکه معیشت کشاورزان نیز محفوظ بماندرا  ضروری دانستند. آنها راه حلها را به دو برنامه کوتاه و درازمدت تقسیم نمودند. در برنامه کوتاه مدت پیشنهاد تغییر شیوه کشت همزمان با تغییر و اصلاح شیوه آبیاری و در برنامه دراز مدت معرفی کشت جایگزین که تقریبا درآمدی معادل شالی داشته باشد را ارایه نمودند.

ایشان با توجه به نتایج حاصل از کار پژوهشی در استان گلستان بیبان داشتند که بهترین راه حل جهت امکان کاشت برنج در مناطق کم آب را ایجاد تغییر همزمان روش آبیاری و روش کشت برنج از حالت غرقابی و نشایی به حالت کشت مستقیم (خشکه کاری) و آبیاری قطره ای می‌باشد. دلایل عمده کاهش مصرف آب در روش خشکه­کاری با آبیاری قطره­ای نسبت به روش سنتی نشایی، حذف مقدار آب مصرفی در مرحله گل‌خرابی، حذف آب لازم برای نشاء­کاری و حذف نگهداشت ارتفاعی از آب بصورت غرقاب، کاهش تبخیر به دلیل عدم خیس شدگی تمام سطح زمین و مهمتر از همه حذف نفوذ عمقی و جانبی آب به دلیل تامین آب به وسیله قطره چکان است. جمع بندی اینکه بهترین انتخاب برای کشاورز در صورت تغییر کشت، استفاده از آبیاری قطره­ای و کشت مستقیم  نشاء در بستر بدون گل­خرابی و در صورت عدم تغییر کشت استفاده از روش آبیاری قطره­ای در همان کشت نشاء سنتی است. اما در کشت مستقیم بذر با آبیاری قطره­ای اگر چه حجم قابل توجه­ای از آب کاهش می­یابد، در مقابل به همان نسبت عملکرد هم کاهش می­یابد و نیاز است تا با اعمال روش­هایی برای افزایش عملکرد برنج (مانند انتخاب رقم مناسب، تاریخ کاشت، تغذیه و …..) شرایط به نفع کشت مستقیم بذر تغییر یابد.