نخستین جشنواره گیاهان دارویی استان گلستان با حضور دکتر سید علی حسینی رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، دکتر محمد علی دری پژوهشگر گیاهان دارویی، مدیران کشوری و استانی، دانشجویان، اساتید، تولید کنندگان و علاقمندان این حوزه، در محل موزه پارک ملی گلستان شهرستان گالیکش در روز یکشنبه مورخ ۱۶/۳/۹۵ برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در ابتدای این برنامه حسن خسروی فرماندار شهرستان گالیکش اظهار داشت: یکی از سیاستهای دولت ارائه کشتهای جایگزین به کشاورزان برای افزایش سطح درآمد خانوارها است به ویژه در اراضی شیبدار منطقه است.
وی گفت: یکی از سیاستهای توسعه استان گلستان توسعه کشت، افزایش بهرهوری و درآمدزایی کشاورزان در بخش گیاهان دارویی است و شهرستان گالیکش با توجه به پتانسیلهایی که در این حوزه دارد به عنوان میزبان دائمی این جشنواره در استان برگزیدهشده است.
حسن خسروی افزود: با توجه به اقلیم شهرستان گالیکش که یکی از نقاط خاص پرورش گیاهان دارویی در کشور است این جشنواره میتواند قدمی برای ترویج کشت گیاهان دارویی در شهرستان باشد.
وی افزود: هدف ما از برگزاری این جشنواره آشنایی جوامع محلی با مزایای کشت گیاهان دارویی و ترغیب به کشت و فرآوری آن است.
به گفته فرماندار گالیکش حدود ۱۰ هکتار از اراضی کشاورزی این شهرستان ریز کشت گیاهان دارویی قرار دارد. مرتضی صادقی مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان نیز در خصوص وضعیت گیاهان دارویی استان گفت: بیش از ۴۰۰ نوع گیاه دارویی در این استان وجود دارد. در حال حاضر ۹۰ گونه محصولات زراعی و باغی در استان گلستان کشت میشود. وی با اشاره به اینکه ۲۴۴ هکتار از اراضی استان گلستان زیر کشت گیاهان دارویی قرار دارد گفت: ۲۲ گونه از گیاهان دارویی اولویتدار گلستان شناسایی و در پنج عرصه اقدام به کشت آزمایشی این گیاهان ازجمله ۱۳۰ هکتار زعفران شد که اکنون ۹۰ هکتار آن به باردهی رسیده است و سال گذشته ۷۳۰ کیلوگرم زعفران از نوع مرغوب برداشت شد. وی افزود: بر اساس سند چشمانداز توسعه گلستان در افق ۱۴۰۴ باید سطح کشت گیاهان دارویی در استان به ۲۴۰۰ هکتار و تولید در این بخش نیز از ۱۹۶ تن کنونی به چهار هزار و ۴۵۰ تن افزایش یابد. صادقی اضافه کرد: بر اساس سند توسعه گلستان همچنین تعداد واحدهای فراوری گیاهان دارویی استان از دو واحد کنونی با اشتغالزایی ۲۹۲ نفر به ۱۰ واحد با اشتغال سه هزار و ۳۶۰ نفر افزایش مییابد.
وی تصریح کرد: برای تحقق این سند با همکاری منابع طبیعی، یکپنجم عرصههای شیبدار استان گلستان در طرح تغییر کاربری برای کشت گیاهان دارویی پیشبینیشده است که در ارتقای درآمد روستاییان، ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت از مناطق روستایی مؤثر است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان همچنین یادآور شد: در سال ۱۳۹۱ با توجه به نیاز استان به داروهای گیاهی ذیل شورای برنامهریزی استانداری ۱۴ جلسه با ۵۱ مصوبه در خصوص کمیته تحقیقی گیاهان دارویی با سه کارگروه تشکیل شد.
صادقی، پایش گیاهان دارویی گلستان، تهیه نقشه پراکنش و بانک اطلاعات آن، ثبت گیاه سرخدار بهعنوان اثر ملی، در اولویت قرار گرفتن سرمایهگذاری در حوزه گیاهان دارویی و ایجاد صنایع فراوری آن، تسهیل در ورود سرمایهگذار خارجی و صادرات به کشورهای آسیای میانه را از مهمترین اقدامها و راهکارها برای توسعه کشت گیاهان دارویی در استان برشمرد.
مهندس علی ابراهیمی رییس دفتر گیاهان دارویی معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری در نخستین جشنواره گیاهان دارویی استان گلستان گفت: توجه به گیاهان دارویی و طب سنتی باید بیشتر مورد توجه شرکتهای دارویی و پزشکان قرار گیرد.
وی با بیان اینکه طب سنتی مکمل طب مدرن است گفت: داروهای گیاهی از درآمدزایی بسیار بالایی برخوردارند که ۴۹۵ شرکت دارویی موجود کشور میتوانند از این فرصت و پتانسیل خدادادی استفاده بیشتری کنند.
ابراهیمی اضافه کرد: هماکنون ۲۰ دانشکده گیاهان دارویی و یکصد شرکت دانشبنیان در حوزه گیاهان دارویی در سطح کشور راهاندازی و شکلگرفته است و حمایتهای لازم نیز از آنان توسط دولت انجام میشود.
وی همچنین از تعریف ۱۳۴ استاندارد شغلی در حوزه گیاهان دارویی کشور خبر داد و تصریح کرد: گیاهان دارویی میتواند در کارآفرینی و ایجاد درآمد پایدار برای مردم مثمر ثمر باشد و بر این اساس ستاد توسعه و کارگروههای ۱۴ گانه گیاهان دارویی کشور برای هر استان یک ناظر مشخص کرده تا نسبت به معرفی طرحهای اشتغالزایی در حوزه گیاهان دارویی اقدام کنند.
عضو هیئتعلمی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی شهرستان کاشمر واقع در خراسان رضوی نیز در این جشنواره گفت: ایران پس از آلمان و هند و سایر کشورهای مطرح در استفاده از گیاهان دارویی، یازدهمین کشور در ارائه مقالات علمی است.
جلال قدوسی، حجم تجارت داروهای گیاهی را یکصد میلیارد دلار در سال اعلام کرد و گفت: سهم ایران از این بازار تنها ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار است که با توجه به ظرفیت بالای گیاهان دارویی کشور، رقم بسیار ناچیزی است.
وی افزود: اکنون در کشور به محصولات ارگانیک کمتر توجه میشود و مصرف سرانه گیاهان دارویی در ایران که طب سنتی آن قدمتی هفتهزارساله دارد تنها ۲۵ گرم است درحالیکه این سرانه در اروپا ۹۰۰ گرم و در آمریکا ۲۵۰۰ گرم است.
قدوسی، نداشتن بانک بذر و ضعف در فراوری گیاهان دارویی را ازجمله مشکلات این حوزه برشمرد و اضافه کرد: راهاندازی مرکز علمی دارویی، پارک موزه و دهکده دارویی، توجه ویژه به فراوری و صنایع تبدیلی و نیز کشت و تکثیر گیاهان دارویی از راهکارهای عملیاتی در جهت توسعه گیاهان دارویی کشور است.
وی بهعنوان نمونه به تولید گل محمدی در ایران اشاره کرد و یادآور شد: بااینکه کشور ما سهچهارم تولید گل محمدی جهان را در اختیار دارد اما در فراوری محصول ضعف داریم.
علی جلالی از صادرکنندگان و تولیدکنندگان نمونه کشور نیز در این جشنواره بر لزوم حمایت بیشتر دولت از صنعت گیاهان دارویی بهویژه صادرات آن تأکید کرد و گفت: هماکنون فرایند صدور مجوز صادرات گیاهان دارویی فرایندی طولانی و بهسختی و تنها در سطح وزارت جهاد کشاورزی انجام میشود.
علی جلالی با تأکید بر ضرورت تسهیل در صدور مجوز صادرات گیاهان دارویی و تفویض اختیار آن به استانها، افزود: برای توسعه این صنعت پردرآمد بایستی تسهیلات کمبهره و بلندمدت نیز به تولیدکنندگان و صنعتگران داده شود.