انعکاس مصاحبه پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش گلستان در سایت خبری گلستان ما

مصاحبه دکتر محمد اسماعیل اسدی محقق آبیاری و عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سایت خبری گلستان ما انعکاس مناسی داشت.
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، این رسانه گفتگویی را با پژوهشگر این مرکز انجام داده که به شکل زیر بازتاب شده است:
اسدی عنوان کرد: کاهش مواد آلی و بهم خوردن ساختمان خاک مشکل اساسی در کشاورزی/ کشاورزی حفاظتی بهترین روش دستیابی به توسعه پایدار/ کاهش۵۰درصدی اتلاف تبخیر آب با حفظ بقایای گیاهی.

پژوهشگر باسابقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان گفت : کشاورزی حفاظتی با حفظ بقایا می توان تلفات ناشی از تبخیر آب که به میزان ۵۰ تا ۷۰ درصد در برخی نقاط گرم کشور و در کشت تابستانه می باشد جلوگیری نمود.
به گزارش گلستان ما ؛ محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر باسابقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان و موسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی کشور و مدرس کشاورزی حفاظتی وزارت جهادکشاورزی اظهار داشت: یکی از مشکلات اساسی ما در زمینه کشاورزی حال حاضر، علاوه برمحدودیت منابع آب، بحث کاهش مواد آلی خاک و بهم خوردن ساختمان خاک است.
وی ادامه داد: در سامانه کشاورزی حفاظتی که مشتمل بر انجام عملیات بی خاک ورزی و کم خاک ورزی است این امکان را به ما می دهد که با حداقل دستکاری خاک و یا حتی بدون جابه جایی خاک در مزرعه، بستر تولید را آماده کاشت محصولات کنیم و نتیجه آن کاهش هزینه های تمام شده تولید و صرفه جویی در مصرف سوخت و حفظ منابع ارزشمند آب و خاک است .
کشاورزی حفاظتی کاهش نهاده ها و سوخت در کشاورزی را به همراه دارد
اسدی افزود: استفاده از روشهای کشاورزی حفاظتی، علاوه بر اینکه کم کردن عبور دستگاهها و ادوات کشاورزی در زمین های کشاورزی را به دنبال دارد، در مصرف نهاده های کشاورزی ، سوخت دستگاهها و ادوات کشاورزی نیز صرفه جویی می شود و نیز باعث کاهش نوبت های آبیاری عرصه های کشاورزی و کاهش تبخیر آب در مزارع به ویژه مزارع دیم می شود.
عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز گلستان در مطالب مبسوطی به تشریح فلسفه کشاورزی حفاظتی، تاریخچه آن و دلیل رویکرد جوامع کشاورزی دنیا از کشاورزی مرسوم به کشاورزی حفاظتی در سطح ۱۵۷ میلیون هکتار فعلی پرداخت.
وی ضمن تبیین اصول کشاورزی حفاظتی به طور مفصل به تشریح اثرات مفید تغییر نگرش از کشاورزی مرسوم به کشاورزی حفاظتی بر روی میزان مصرف آب در کشاورزی که بیشترین میزان مصرف را در دنیا و در کشور دارد پرداخت و گفت: کشاورزی حفاظتی راهکاری مناسب برای حفظ و اصلاح منابع کشاورزی با هدف افزایش تولید و پایداری محصول همراه با حفظ محیط زیست است که طی ۱۰ سال اخیر در کشور تحقیقات بسیاری در این زمینه مخصوصا توسط پژوهشگران موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کشور انجام شده است.
کاهش بین ۵۰ تا ۷۰ درصدی اتلاف آب
اسدی اضافه نمود: در کشاورزی حفاظتی به جای استفاده از روش های خاک ورزی رایج، از خاک ورزی های حفاظتی با رویکرد حفظ و پایداری خاک استفاده می شود، به این معنا که حداقل دستکاری و جابجایی خاک صورت می گیرد و زیر و رو شدن خاک در این روش مثل سامانه های مرسوم صورت نمی گیرد و میزان بقایای کافی محصول قبل در سطح خاک حفظ می گردد.زیرا با حفظ بقایا می توان تلفات ناشی از تبخیر آب که به میزان ۵۰ تا ۷۰ درصد در برخی نقاط گرم کشور و در کشت تابستانه می باشد جلوگیری نمود.
وی تصریح کرد: هر ذره خاک دارای میلیون ها میکروارگانیسم زنده بوده که همه در تعامل شیمیایی و فیزیکی با محیط خاک است و لذا حفظ آن از اهمیت بسیار زیادی برخورداراست.
پژوهشگر گلستانی با اشاره به کاهش بارندگی و تغییرات آب و هوایی در سالهای اخیر اظهارکرد: مدیریت و مصرف نادرست منابع آبی منجر به ایجاد بحران و تنش آبی در کشور شده است.
وی ادامه داد: در کشور ما که با بحرانی مانند آب روبرو هستیم اجرای طرح کشاورزی حفاظتی می توانند کمک زیادی در جهت صرفه جویی این مایه حیات داشته باشد.
کشاورزی حفاظتی مناسب ترین روش توسعه پایدار این بخش است
اسدی با تاکید بر نقش کشاورزی حفاظتی در توسعه ی پایدار گفت: اگر ما به دنبال یک روش برای توسعه ی پایدار در بخش کشاورزی باشیم، به یقین طرح کشاورزی حفاظتی می تواند بهترین و مناسب ترین روش در این زمینه باشد.
این پژوهشگر بخش کشاورزی افزود: کشاورزی حفاظتی یک موضوع جدید نیست بلکه یک شیوه ی کشت است که چندین دهه است در کشورهای مختلف از آن استفاده می شود.
وی ادامه داد: برهم زدن خاک و شخم های پی در پی موجب فرسایش خاک، آمدن شوری به سطح خاک، افزایش فرسایش آبی و بادی و کاهش مواد آلی می شود.
این عضو هیات علمی مرکز تحقیقات گلستان خاطرنشان کرد: نگهداری بقایای علف های کشت قبلی یکی دیگر از اصل های مهم در کشاورزی حفاظتی است که با برجا گذاشتن بقایای محصولات در سطح خاک، فعالیت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک افزایش می یابد و ضمن افزایش مواد آلی خاک به اصطلاح خاک زنده و با طراوت و سالم می ماند.
تناوب زراعی اصل سوم کشاورزی حفاظتی است
اسدی گفت: اصل سوم کشاورزی حفاظتی تنوع و تناوب محصولات زراعی است که موجب کاهش آفت و علف های هرز می شود و در دنیا کشاورزی حفاظتی را با این سه اصل می شناسند که البته کشاورزی حفاظتی در یک زمان کوتاه مدت نمی تواند در کشور رواج پیدا کند و ما برای رواج این شیوه ی کشت نیازمند فرایندهای طولانی مدت هستیم.
وی تاکیدکرد: صرفه جویی ها در کشاورزی حفاظتی تنها به مصرف آب منتهی نمی شود بلکه در مصرف سوخت، نهایت صرفه جویی را فراهم می کند.
این عضو هیات علمی مرکز تحقیقات گلستان در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: بیش از ۷۰ درصد آب شیرین موجود در جهان در بخش کشاورزی مصرف می شود که این میزان در کشور ما ۹۲ درصد است. باید راهکاری برای حل معضل مصرف زیاد منابع آبی در بخش کشاورزی و بهره وری پایین در این بخش اندیشیده شود. هدر رفت آب نیز به نسبت بارشهای جوی و نیازهای حقیقی بسیار زیاد بوده که برنامه ریزی غلط و محدودیت های طبیعی ایران را به سمت تنش آبی سوق داده است
اسدی اضافه نمود که در کشاورزی حفاظتی هدف افزایش عملکرد نیست بلکه هدف افزایش بهره وری می باشد.
بهره وری رابطۀ یا نسبت بین خروجی ها و ورودی­ها در شکل کلی یا جزئی آن است و معرف میزان موفقیت سیستم در استفاده از منابع برای کسب اهداف است. به عبارت دیگر بهره وری به معنای نسبت تولید به ازای مصرف نهاده هاست. و لذا امکان دارد که رسیدن به عملکرد در هکتارمناسب، با صرف نهاده های بیشتری همراه بوده باشد.
شایان ذکر است که بهره وری به معنای عملکرد بیشتر در واحد سطح نیست. چرا که ممکن است در مورد یک محصول، عملکرد مناسبی داشته باشد ولی بهره وری در سطح مناسبی نبوده باشد.