برگزاری وبینار آموزشی پایش مراتع گامی در جهت تولید پایدار مراتع

وبینار آموزشی پایش مراتع گامی در جهت تولید پایدار مراتع با ارائه پارسایی عضو هیات علمی بخش تحقیقات جنگلها، مراتع و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، بصورت وبیناری در روز سه شنبه مورخ ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ از استودیو شاک مرکز (vc.areeo.ac.ir/ch/golestanch) برای کارکنان و بهره برداران بخش کشاورزی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، افزایش شناخت محیط زیست و تلاش برای مدیریت پایدار منابع طبیعی نیازمند مطالعه و پایش، درمقیاس های زمانی و مکانهای گوناگون است. تغییرات مداوم را باید جز جدایی ناپذیر هر اکوسیستم دانست. مراتع نیز به عنوان اکوسیستم های طبیعی از این موضوع مستثنی نیستند. به طوری که پایش مرتع به مفهوم بررسی مستمر این اراضی با توجه به اهمیت اکولوژیک، کارکردهای اقتصادی و تغییرات دائمی این منابع، امری ضروریست. بر این اساس جهت پایش روند و شدت تغییرات پوشش گیاهی و شاخص های خاک مراتع به مدت ۵ سال در سایت چناران شهرستان مراوه تپه استان گلستان مورد ارزیابی و پایش قرار گرفت. مراتع این منطقه جزء مراتع دارای طرح ممیزی شده و قشلاقی بوده و به صورت مشاعی مورد بهره برداران عشایری- روستایی منطقه قرار می گیرد. فصل چرا در این منطقه از اوایل آبان تا اواخراردیبهشت می‌باشد دام غالب چرا کننده گوسفند و بز و از نژاد بومی می‌باشد گاو روستائیان نیز بصورت مستمر از مراتع استفاده می نمایند. نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک منطقه در طول دوره آماربرداری هر ساله در اوایل فروردین انجام شد. فاکتورهای گیاهی شامل درصد تاجی پوشش ، تراکم ، میزان تولید گونه‌های گیاهی، درصد لاشبرگ، وضعیت و گرایش مرتع مورد ارزیابی واقع شد. ارزیابی در سال اول از روش تصادفی- سیستماتیک و در سالهای بعد به صورت سیستماتیک با تعداد نمونه کافی و پراکنش مناسب نمونه ها در تیپ گیاهی تعیین شده در زمان آمادگی مرتع انجام شد. نمونه برداری از خاک در سالهای اول، سوم و پنجم پروژه در عمق تا ۲۰ سانتی متر انجام گرفت. تعداد ۳ نمونه خاک در سایت قرق و ۶ نمونه در سایت چرا شده از ترانسکت های اول، سوم و پنچم از پای بوته(Halothamnus glaucus) و نیز از فضای بین بوته ها برداشت شد. فاکتورهای مورد ارزیابی در این پروژه شامل PH، EC، ازت کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب، ماده آلی، وزن مخصوص ظاهری و بافت خاک بود. نتایج نشان داد میزان درصد تاج پوشش گیاهی سایت چناران قرق در طول دوره آمار برداری از ۵۶.۳درصد تا ۷۰ درصد و میزان درصد تاج پوشش گیاهی سایت چرا شده چناران از .۳۳۸درصد تا ۶۶.۶ درصد در سالهای مختلف متغیر بوده است. میانگین ۵ ساله تراکم گونه های گیاهی در مرتع قرق برابر با ۱۸۱۳۷۵. و چرا شده برابر ۱۲۸۹۶۲.۵ گونه گیاهی در هکتار می‌باشد. میزان تولید سایت چناران قرق در طول دوره آمار برداری از ۱۱۷۲.۵ تا ۱۴۲۲.۵و میزان تولید سایت چناران چرا شده از ۴۳۹.۱ تا ۱۰۰۸.۸ کیلوگرم ماده خشک در هکتار در سالهای مختلف متغیر بوده است. وضعیت مرتع سایت قرق چناران در طی دوره مطالعاتی بر اساس روش چهار فاکتوری خوب و بر اساس روش شش فاکتوری خوب تا عالی بوده است اما وضعیت سایت چرا شده مرتع چناران بر اساس روش چهار فاکتوری و شش فاکتوری ضعیف تا خوب بوده است. گرایش سایت قرق چناران در سالهای مختلف به روش ترازو – مقدم مثبت و به روش قیاسی – مصداقی ثابت تا مثبت بوده است. در خارج قرق نیز به هر دو روش ترازو – مقدم و روش قیاسی – مصداقی در سالهای مختلف، منفی، ثابت و مثبت بوده است