“مهندس عبدالرضا چراغعلی” معاون سیاسی, امنیتی و اجتماعی استانداری بهمراه تجری مدیرکل پدافند غیرعامل استان از مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان و انبارهای ذخایر ژنتیک کشاورزی بازدید بعمل آورد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در این بازدید مهندس چراغعلی ضمن تشکر از اقدامات خوب و مؤثر این مرکز در حفظ ذخایر و بذرهای کشاورزی و فعالیت های تحقیقاتی این مجموعه اظهار داشت: بایستی با توجه به تصویب قانون حفاظت و بهرهبرداری از ذخایر ژنتیکی کشور توسط مجلس شورای اسلامی، ضروریست اعتبارات لازم جهت موارد حفاظتی و امنیتی و پدافندی مرکز نگهداری ذخایر ژنتیک مرکز تحقیقات کشاورزی استان که با هدف شناسایی، جمع آوری، نگهداری، کشت و تکثیر گونه های زیستی و کشاورزی و ذخایر ژنتیکی مورد نیاز با استفاده از ظرفیت های قانونی با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی و سازمان جهاد کشاورزی استان تأمین و بطور جدی پیگیری گردد. وی افزود: تجهیز آزمایشگاه مولکولی پیشرفته برای شناسایی تهدیدات بیوتروریسمی و قرنطینه ای در حوزه گیاه پزشکی و آفت بیماری ها در حفظ و ارتقای کیفیت کشاورزی و جلوگیری از هرگونه تهدید در بخش کشاورزی بسیار مهم و ضروری است.
مهندس احمد تجری مفرد مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری در این بازدید با اشاره به تهدیدات نوین در عرصه کشاورزی گفت : آگروتروریسم از روشهای مختلف به سیستم کشاورزی کشور آسیب وارد میکند، در مراحل ابتدایی صادرات محصولات کشاورزی و در مراحل پیشرفته امنیت غذایی و سلامتی جامعه را تهدید میکند. به عنوان نمونه روشهای مختلف آگروتروریسم در بحث حفظ نباتات شامل جلوگیری از خودکفایی کشور در تولید محصولات اساسی و استراتژیک، تحریم محصولات کشاورزی کشورمان در سطح بازارهای بین المللی به بهانه آلودگی به برخی عوامل خسارتزا، ایجاد خسارت بالای اقتصادی مربوط به هزینههای شناسایی و کنترل عوامل خسارتزای گیاهی، ایجاد بازار مصرف برای سموم و یا سایر ترکیبات آفتکش ساخت شرکتها و کارخانجات خاص، افزایش واردات محصولات کشاورزی و وابستگی اقتصادی و در نهایت اعمال فشارهای سیاسی را به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: با کمک جمعآوری، نگهداری، ارزیابی و احیا خزانه ژنتیکی محصولات اساسی و استراتژیک تولید ارقام مقاوم با عوامل فوق مقابله کرد. دبیر شورای پدافند غیرعامل استان افزود: پدافند غیر عامل در بخش کشاورزی، به کمک اقدامات پیشگیرانه قدرت اثر تهدیدات را کاهش و آستانه آسیب پذیری بخش کشاورزی را افزایش خواهد داد. به این ترتیب می توان میزان خسارات و تلفات احتمالی ناشی از تهدیدات را به حداقل ممکن کاهش داد. این تهدیدات میتوانند مستقیم و عمدی باشند و یا غیرمستقیم، غیرعمدی و زیست محیطی.
در این بازدید دکتر فرجی رئیس مرکز ضمن بیان فعالیت ها و اقدامات مرکز اظهار داشت: با توجه به اینکه تنوع گونههای گیاهی ایران از تنوع تمامی قاره اروپا بیشتر است، بایستی بیشتر از سایر نقاط دنیا برای حفظ و نگهداری این سرمایهها ارزش قائل شویم. کشور ایران از حیث نمونه های زعفران، پسته و انار بزرگترین کلکسیونهای دنیا را دارا میباشد و در مورد محصولاتی نظیر خویشاوندان گندم، نخود و برخی از درختان میوه رتبههای بالای جهانی را به خود اختصاص داده است. ولی کوتاهی در حفظ و نگهداری این ذخایر ارزشمند باعث شده است که محصولات با ارزش و ثروت افزایی همچون «پسته»، «زعفران» و «انار» از تولید انحصاری ایران خارج شده و رقبا به واسطه «سرقتهای زیستی» صورت گرفته، خسارات سنگینی به کشاورزان ایرانی وارد آورند.
وی افزود: با توجه به اهمیت ذخایر ژنتیکی و زیستی، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در سال ۱۳۸۶، با فرمان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در جهاد دانشگاهی پایه گذاری گردید و هدف اصلی مرکز تأسیس مرکز ملی مرجع به منظور حفظ و به کارگیری ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور است، ولی تنها نگه داشتن تنوع راهگشا نخواهد بود و ضرورت دارد علاوه بر بانک ژن بانکهای بذر در مکانهای امن و ایدهال وجود داشته باشند تا در مواقع اضطرار تامین کننده بذر جهت کشت باشند. ایران در محدوده جغرافیائی قرار گرفته که همه ساله در اکثریت مناطق تولید آن، فرمهائی از بلایای طبیعی از ضعیف تا کاملاً شدید در آن مناطق بوقوع میپیوندد. بلایای طبیعی سبک مانند خسارت سرما در زمستان، کمبود بارش، ملخهای مهاجر تا بلایای شدید مانندخشکسالی مستمر، سیل و طوفان شن میتوانند قسمتی تا تمام تولیدات کشاورزی را از بین ببرد. در بلایای سبک و کاهش تولید، جوامع روستائی معمولا در انتخاب بین مصرف تولید به عنوان دانه برای بقا و یا نگهداری آن برای کشت آتی، شرایط اضطرار را در نظر گرفته ودر نهایت بذری برای کشت فصل بعدی وجود نخواهد داشت. فرجی گفت: در بلایای شدید نیز با برطرف شدن شرایط نامطلوب و عادی شدن وضعیت، بذری برای کشت وجود ندارد و حتی ممکن است در شرایط حاد، ژرم پلاسم بومی مورد استفاده نیز بکلی از بین برود.ایجاد بانکهای بذر روستائی در شرایط عادی و با استفاده از دانش و تسهیلات موجود در منطقه، جایگزینی همه ساله بذر این بانکها با استفاده از بذرهای جدید و استفاده بذرهای قبلی به عنوان دانه، ضمن پایدارنمودن شرایط تولید و بقا در جوامع دورافتاده و کمتربرخوردار، مانع بسیاری از مهاجرتهای ناخواسته پس از بلایای طبیعی خواهد شد.
وی گف: استان گلستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و تنوع اقلیمی منشا تنوع ژنتیکی بسیاری از گونههای گیاهی است. ولی به علت عدم جمع آوری تاکنون این مواد ژنتیکی کمتر مورد استفاده قرار گرفتهاند. سالانه در ایستگاههای تحقیقاتی گرگان و گنبد تعداد زیادی طرح پژوهشی بهنژادی با محوریت مقاومت به تنشهای زیستی و غیر زیستی گیاهان زراعی (غلات، دانههای روغنی، حبوبات، سبزی صیفی و گیاهان علوفهای) انجام میشود.