ساخت برنامه تلویزیونی از طرح الگویی ترویجی مدیریت بهینه مصرف آب به همت پژوهشگر بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش گلستان

به همت دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر مروج ارشد کشور و عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان برنامه تلویزیونی از طرح الگویی ترویجی مدیریت بهینه مصرف آب در تاریخ چهارشنبه ۹ خرداد ۹۷ تهیه شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، دکتر محمد اسماعیل اسدی عضو هیات علمی و پژوهشگر مروج ارشد بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز گلستان در تهیه و ضبط یک برنامه تلویزیونی سراسری از طرح الگویی مدیریت بهینه مصرف آب در مزرعه یکی از کشاورزان شهرستان علی آباد استان گلستان شرکت نمود. این طرح که توسط دکتر اسدی و با همکاری شرکت تولیدی آسایش آذربایجان طراحی و به اجرا در آمده در پاییز سال ۱۳۹۶ در سطح یک هکتار از مزرعه یکی از کشاورزان شهرستان علی آباد واقع در ۴۰ کیلومتری شرق شهرستان گرگان مرکز استان گلستان سامانه آبیاری قطره ای نواری توام با استفاده از مالچ پلاستیکی در کشت توت فرنگی و سبزی و صیفی جات از قبیل بادمجان، گوجه فرنگی و فلفل استفاده شده است تا به کشاورزان دیگر نشان داده شود که میتوان با نصف آب موجود در مزرعه میتوان همین مقدار تولیدات کشاورزی را داشته باشند.
پژوهشگر مروج ارشد بخش تحقیقات فنی و مهندسی پیرامون این شیوه نوین آبیاری و کشت گفت: در این شیوه کشت نوین برای کشت توت‌فرنگی سالم، پلاستیک‌های رنگی جایگزین آفت‌کش‌ها و کودهای شیمیایی شده است. برای تولید محصول باکیفیت و بدون استفاده از آفت‌کش و کود شیمیایی از پلاستیک‌های رنگی استفاده شده است. در این طرح بعد از آماده‌سازی زمین در فصل پاییز پلاستیک‌های رنگی بر روی آن کشیده شده و در فواصل مختلف با سوراخ‌هایی که بر روی پلاستیک ایجاد شد، تنه گیاه خارج از فضای پلاستیک قرار گرفت. همچنین قبل از پوشش پلاستیکی نوارهای ۱۶ میلیمتری آبیاری تیپ در بین دو ردیف کشت خوابانده شده که فواصل بین قطره چکانها ۲۰ سانتیمتر بود. در یان طرح میزان مصرف آب در مقایسه با روش سنتی زارعین که غرقابی است ۵۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی می شود که از نظر تعادل بخشیدن به منابع آب زیرزمینی و عدم استفاده از این آب برای توسعه سطح زیر کشت رقم قابل توجهی است.
در این شیوه بعد از آماده نمودن زمین آن را بصورت جوی پشته در آورده که عرض پشته ها بین ۸۰ تا۱۲۰ سانتی متر با فاصله ۴۰ سانتی متر از یکدیگر احداث و گیاه نیز با فاصله ۲۰ تا۳۰ سانتی متر و فاصله بین دو ردیف ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر است .روی هر پشته ۲ تا۴ نشاءتوت فرنگی کشت می گردد. برای کاهش تبخیر و همچنین جلوگیری از رشد علفهای هرز و کاهش ضایغات میوه در زمان رسیدگی از خاک پوش پلاستکی مشکی رنگ استفاده گردید. زیرا ستفاده از خاک پوش پلی اتیلنی از جنس پلاستیک یو وی (مقاوم در برابر تابش آفتاب) بیشتر مرسوم است.
وی خاطرنشان کرد: در این صورت علف‌های هرز به‌دلیل نداشتن نور لازم امکان رشد را پیدا نمی‌کنند. در این طرح، رنگ مشکی باعث شد هیچ علف هرزی در زیر محیط پلاستیک نروید. دکتر اسدی یادآور شد: در این طرح به دلیل وجود پلاستیک بر سطح زمین، و همچنین استفاده از سامانه آبیاری قطره ای نواری در زیر پلاستیک میزان مصرف آب کاهش پیدا می کند که دلیل آن کاهش تبخیر و همچنین عدم وجود رواناب و تلفات عمقی فراتر از عمق توسعه ریشه می باشد. محقق مروج آبیاری و زهکشی مرکزگلستان در ادامه سایر مزایای خاکپوش پلاستیکی را به شرح ذیل اعلام نمود: جلو گیری از رشد علف های هرز، افزایش دمای خاک، حفظ رطوبت خاک، کاهش میزان آبشویی مواد غذایی از خاک، اثرات ضد عفونی خاک را به مدت بیشتری حفظ می کند، افزایش عملکرد، زود رسی محصول، جلوگیری از تماس میوه با خاک. دکتر اسدی در ادام افزود چون فصل برداشت توت فرنگی در اواسط خرداد به پایان می رسد برای اینکه کشاورز از مزرعه صرفه اقتصادی ببرد در بین بوته های توت نشاهای بادمجان و گوجه فرنگی و فلفل کشت می گردد تا بعد از برداشت توت فرنگی و با استفاده از همین سامانه مالچ و آبیاری قطره ای نواری در اواخر تابستان به ثمر بنشیند.

توت فرنگی به آب فراوان احتیاج دارد مخصوصا در دوره رسیدن میوه، در غیر این صورت میوه ها کوچک باقی میمانند. ریشه توت فرنگی افشان، ظریف و سطحی است و بیشتر در عمق ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر خاک فعالیت می کند. خاک های سبک شنی با مواد غذایی فراوان و زهکشی خوب مناسب کاشت توت فرنگی است.توت فرنگی گیاهی علفی چند ساله، متعلق به خانواده گل سرخیان و بومی جنگلهای اروپاست که گونه وحشی آن دارای گل و برگ های کوچک میباشد و از قرن چهاردهم به سبب خواص دارویی آن معرفی شده است. رقم های موجود از تلاقی بین گونه های مختلف به دست آمده اند. توت فرنگی، میوه ای شبیه توت است ولی کمی درشت تر، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. بوته اش کوتاه و دارای برگهایی درشت و ساقه هایی باریک و خزنده است که روی زمین می‌خوابد و ریشه می‌دواند.میوه آن قلبی شکل است، و از نظر گیاهشناسی بسیار برای سلامتی مفید شناخته شده است. توت فرنگی در دنیای گیاهشناسی بعنوان منبعی از فنولها مشهور می باشد.آنتوسیانینهای موجود در توت فرنگی نه تنها رنگ قرمز آن را بوجود می‌آورد بلکه بعنوان آنتی اکسیدانی قوی عمل می کند و ساختمان سلولها در بدن را محافظت نموده و از تخریب اکسیِدانها در بدن و ارگانها جلوگیری می‌نماید.فنول موجود در توت فرنگی از آن میوه ای محافظ قلب، ضد سرطان و ضد التهاب ساخته است.