سخنرانی محقق ارشد مرکز تحقیقات وآموزش گلستان در نشست هم اندیشی کشاورزی حفاظتی پروژه مشترک ایران-سیمیت

به منظور بحث و تبادل نظر برای طراحی و برنامه ریزی و تدوین برنامه کاری بخش کشاورزی حفاظتی پروژه ایران- سیمیت (مرکز تحقیقات بین المللی گندم و ذرت موسوم به CIMMYT)، نشستی از تاریخ ۲۲ لغایت ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ به مدت سه روز در محل سالن ۵۰ نفره در مجموعه سالن های همایش های موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی و روابط بین الملل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در این نشست محققان برجسته ای از سیمیت از کشورهای سویس، استرالیا و هندوستان همراه دکتر ماهش کمار گاتالا آگرونومیست ارشد مرکز سیمیت و نیز محققان ایرانی مرتبط با پروژه همراه دکتر محمد رضا جلال کمالی به نژادگر گندم و رییس دفتر مرکز بین المللی سیمیت در ایران شرکت داشتند. طی این پروژه مشترک بین ایران و سیمیت قرار است بهره وری گندم کشور ایران در اراضی آبی ۳۵ و در اراضی دیم ۲۵ درصد تا سال ۲۳-۲۰۲۲ افزایش یابد.
در ابتدای نشست دکتر محمد رضا جلال کمالی رییس دفتر مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم سیمیت در ایران گفت: پروژه مشترک ایران و سیمیت به منظور افزایش عملکرد گندم و بهره‌وری نظام‌های زراعی گندم بنیان در ایران است.
وی با بیان این‌که این پروژه بین وزارت جهاد کشاورزی و مرکز بین المللی سیمیت در سال ۱۳۹۵ به امضا رسیده و شامل دو بخش اصلی به نژادی گندم و کشاورزی حفاظتی است، افزود: عرصه کار نظام گندم‌های دیم و آبی است که گندم آبی در مناطق جنوب ایران بیشتر کشت می‌شود. جلال کمالی ادامه داد: کشاورزی حفاظتی از جمله اهداف این پروژه است که با اجرای پلتفرم‌های نوآوری برای مدیریت مزرعه با توجه به نظام‌های زراعی غالب هر منطقه مدنظر خواهد بود.
طبق دعوت قبلی دست اندرکاران این پروژه دکتر محمد اسماعیل اسدی عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان و “پژوهشگر مروج ارشد” در “حوزه تخصصی کشاورزی حفاظتی -آبیاری” سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در روز یکشنبه ۲۳ اردیبشهت سخنرانی خود را تحت عنوان مروری بر چالش های منابع آب و آبیاری در ایران و نیازهای تحقیقاتی کشاورزی حفاظتی برای کشور برای حاضرین ارایه داد.
دکتر اسدی در این سخنرانی ابتدا به وضعیت اقلمی و بارندگی کشور اشاره نمود و گفت که اجداد و نیاکان ما از دیر باز می دانستند کشور ما در کمربند خشک و نیمه خشک جهان واقع گردیده و با بارندگی سالیانه ۲۵۰ میلیمتر همیشه برای سازگاری با این شرایط تلاش داشته اند ولی متاسفانه طی چند سال اخیر با بهره برداری بی رویه از منابع محدود آب زیرزمینی کشور که میزان خروجی و برداشت آب بیشتر از تغذیه بوده است در اکثر نقاط کشور دچار تنش آبی گردیده ایم و در برخی مناطق نشست زمین به علت بهره برداری بی رویه و خالی شدن خلل و فرج خاک از آب رخ داده است. ایشان در ادامه با توجه به بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی ضرورت سازگاری با کم کردن مصرف آب در این بخش ضمن افزایش بهره وری آب (تولید بیشتر محصول از واحد مصرف آب) را یاد آور شدند و گفتند که سامانه کشاورزی حفاظتی یکی از بهترین روشهای سازگاری با کم آبی است.
“پژوهشگر مروج ارشد” در “حوزه تخصصی کشاورزی حفاظتی -آبیاری” افزود اکنون کشاورزانی در استان گلستان وجود دارند که برای سه سال متوالی از این روش برای تولید محصولات اساسی از قبیل گندم، کلزا، سویا و غیره استفاده می کنند که دارای مصرف آب حداقلی در مقایسه با روشهای مرسوم تهیه زمین (شخم و دیسک های عمیق و خاک ورزی های متعدد ) می باشند. زیرا در روشهای کشاورزی حفاظتی با حفظ بقایای روی سطح خاک که موجب کاهش تبخیر و از دست دادن رطوبت موجود در خاک می شود می توان تا ۴۰ درصد در میزان مصرف آب در مقایسه با روشهای کشت مرسوم صرفه جویی نمود و این اراقام برای سطح ۵۰ هزار هکتار کشت سویای تابستانه در استان گلستان رقم معنی داری خواهد بود.
طی این کارگاه سه روزه که تا روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ادامه داشت طرفین در خصوص چالش های تحقیقاتی مرتبط با کشاورزی حفاظتی در ایران بحث و گفتگو کردند. طی نشست های تخصصی ابتدا محققین ایرانی وضعیت کنونی کشاورزی حفاظتی را از جنبه های مختلف کشاورزی توصیف کرده و سپس طی پانل های تخصصی روشهای جدید محققین در این زمینه مورد بررسی و بحث قرار گرفت. نهایتا برنامه های مشخصی برای اجرای بهتر این بخش از پروژه توسط شرکت کنندگان کارگاه ارایه و جمع بندی شد.